Projekcija filma o Savi Vladisaviću, kao i otvaranje izložbe povodom 325 godina od obučavanja ruskih navigatora u školi Marka Martinovića, održaće se u petak, 24. maja 2024. godine, u kripti Sabornog hrama Hristovog Vaskrsenja u Podgorici, sa početkom u 19 časova.

Tokom večeri će govoriti: ambasador Ruske Federacije u Crnoj Gori Njegova ekselencija gospodin Vladimir Maslenikov, savjetnik direktora Ruskog doma Pavel Bušujev, reditelj filma Slavica Stefanović, kao i potomak Save Vladislavića gospodin Branko Vukomanović.

Film o Savi Vladisaviću opisuje život i djelo grofa Save Raguzinskog ili Ilirskog (rus. Savva Lukič Raguzinskiй-Vladislavič, graf Raguzinskiй; Jasenik, 16. januar 1669 — Sankt Peterburg, 17. jun 1738). Sava Vladisavić bio je ruski i srpski političar, savjetnik ruskog cara Petra Velikog, diplomata u službi Ruske imperije, obavještajac, putopisac, veliki dobrotvor i darodavac manastira Sveta Trojica kod Pljevalja.

Savin otac, Luka Vladislavić, bio je knez u Hercegovini. Sveti Vasilije Ostroški je od Luke praćen u Peć i nazad, kada je i ostroški manastir bogato darivao. Vladislavić je rođen na vlastelinskom imanju Vladislavića u Jaseniku, blizu Gacka, u Hercegovini.

Izložba posvećena jubileju 325. godišnjici obučavanja ruskih navigatora u školi Marka Martinovića u kripti Sabornog hrama u Podgorici biće otvorena do 6. juna.

Predstavnici porodice Martinović su dugi niz godina bili vezani za moreplovstvo i pomorsku trgovinu, imali su pod kontrolom preko 40 trgovačkih brodova i osnovni kapital u visini od 100. 000 zlatnih dukata.

Marko Martinović je nastavio porodični posao: od rane mladosti služio je na očevom brodu, završio je privatnu pomorsku školu u Perastu, zatim se bavio pomorskom trgovinom, komandovao je venecijanskim vojnim brodom „Sv. Antonio“, a 1686. godine učestvovao je u bici venecijanskih brodova protiv Turaka kod Herceg Novog. Svojim vještinama i sposobnostima Marko je zaradio poštovanje, te je imenovan za profesora na Pomorskoj akademiji u Veneciji.

U svom rodnom Perastu je 1697. godine otvorio pomorsku navigacionu školu pod nazivom „Nautika“, gdje su se obučavali budući kapetani brodova.

Caru Petru I i njegovom okruženju je Marka Martinovića preporučio grčki trgovac Žuan de Žerolemo.

Pored odličnog poznavanja pomorstva, koje je krasilo Martinovića, ruskog cara je privuklo i njegovo slovensko porijeklo.